વર્ષ 2047 સુધીમાં દેશને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવવાનું સપનું ભલે દૂરનું સપનું લાગે, પરંતુ કેન્દ્ર સરકાર આ દિશામાં ઝડપથી આગળ વધી છે. ખાસ કરીને 100 ટકા સાક્ષરતાના લક્ષ્યને હાંસલ કરવા માટે એક મોટી પહેલ કરવામાં આવી છે. આ માટે એક નવું સાક્ષરતા અભિયાન પણ તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં યુનિવર્સિટીઓ અને ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં અભ્યાસ કરતા દરેક વિદ્યાર્થીએ દર વર્ષે ઓછામાં ઓછા પાંચ અભણ લોકોને ભણાવવું જરૂરી બનશે. આ માટે, તેમને ક્રેડિટ સ્કોર પણ મળશે, જે તેમના કોર્સમાં ઉમેરવામાં આવશે.
નવી સાક્ષરતા યોજના અમલમાં મૂકવા સૂચના
યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશન (યુજીસી) એ તમામ યુનિવર્સિટીઓ અને ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને નવા શૈક્ષણિક સત્રથી જ નવી સાક્ષરતા યોજના લાગુ કરવા સૂચના આપી છે. આ સાથે આ માટે વિગતવાર માર્ગદર્શિકા પણ બહાર પાડવામાં આવી છે. જેમાં દરેક કોર્સના પ્રોજેક્ટ વર્ક અને અસાઇનમેન્ટને તેની સાથે લિંક કરવા જણાવાયું છે. જેમાં સ્નાતક અને અનુસ્નાતક એમ બંને અભ્યાસક્રમો સામેલ હશે.
આ યોજના હેઠળ, અભણને ભણાવવા માટે પાંચ ક્રેડિટ સ્કોર આપવામાં આવશે. પરંતુ તે ત્યારે જ ઉપલબ્ધ થશે જ્યારે શીખનારને સાક્ષર હોવાનું પ્રમાણપત્ર મળશે. આ માટે દરેક યુનિવર્સિટીમાં અને રાજ્ય સરકાર વતી કેટલાક કેન્દ્રો ખોલવામાં આવશે.
UGC અનુસાર, આ પહેલ સાક્ષરતા અભિયાનને વેગ આપશે. હાલમાં દેશમાં સાક્ષરતા દર લગભગ 78 ટકા છે. જ્યારે આ સાથે શરૂ કરાયેલા નવા અભિયાનમાં તેને 100% બનાવવાનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું છે. દરમિયાન, યુજીસીએ અભણ લોકોને ભણાવવા માટે યુનિવર્સિટીઓ અને ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓના વિદ્યાર્થીઓ માટે વિશેષ તાલીમનું પણ સૂચન કર્યું છે
જેથી કરીને આ અભિયાનને વધુ સારી રીતે અમલમાં મૂકી શકાય. નિષ્ણાતોના મતે, આ પહેલ પાછળ વિદ્યાર્થીઓએ અભ્યાસની સાથે કેટલીક જવાબદારી પણ આપવી પડશે. આનાથી તેમને સમાજ સાથે જોડાવાની સારી તક મળશે. ઉલ્લેખનીય છે કે હાલમાં દેશમાં એક હજારથી વધુ યુનિવર્સિટીઓ અને લગભગ 45 હજાર કોલેજો છે.
