બેંકોમાં બચત ખાતા વિશે આપણે બધા જાણીએ છીએ. બેંકનું બચત ખાતું અમારા પૈસાની સરળ ઍક્સેસ આપે છે. આ સિવાય આજકાલ લોકો માટે એક અલગ એકાઉન્ટ પણ ખૂબ જ ઉપયોગી છે, જેના દ્વારા લોકો રોકાણ કરી શકે છે. ખરેખર, અમે અહીં ડીમેટ એકાઉન્ટ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ. ડીમેટ ખાતું રોકાણકારો માટે ખૂબ જ ઉપયોગી ખાતું છે. આજકાલ સ્ટોક રોકાણ માટે ડીમેટ ખાતું હોવું ફરજિયાત છે. તે જ સમયે, ડીમેટ ખાતા દ્વારા 1 રૂપિયાથી પણ શેરબજારમાં રોકાણ શરૂ કરી શકાય છે.
ડીમેટ ખાતું
ડીમેટ એકાઉન્ટ એ એક એકાઉન્ટ છે જેનો ઉપયોગ ઇલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપમાં શેર અને સિક્યોરિટીઝ રાખવા માટે થાય છે. ડીમેટ એકાઉન્ટનું પૂરું નામ ડીમટીરિયલાઈઝડ એકાઉન્ટ છે. ડીમેટ ખાતું ખોલાવવાનો હેતુ એ છે કે જે શેર ખરીદવામાં આવ્યા હોય અથવા ડીમટીરિયલાઈઝ કરવામાં આવ્યા હોય (ભૌતિકથી ઈલેક્ટ્રોનિક શેરમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવ્યા હોય), જેથી ઓનલાઈન ટ્રેડિંગ દરમિયાન વપરાશકર્તાઓ માટે શેર ટ્રેડિંગ સરળ બને.
શેર
ભારતમાં NSDL અને CDSL જેવી ડિપોઝિટરીઝ મફત ડીમેટ એકાઉન્ટ સેવાઓ પૂરી પાડે છે. મધ્યસ્થીઓ, ડિપોઝિટરી સહભાગીઓ અથવા સ્ટોક બ્રોકર્સ આ સેવાઓની સુવિધા આપે છે. દરેક મધ્યસ્થી પાસે ડીમેટ એકાઉન્ટ શુલ્ક હોઈ શકે છે જે ખાતામાં રહેલા જથ્થા, સબ્સ્ક્રિપ્શનના પ્રકાર અને ડિપોઝિટરી અને સ્ટોક બ્રોકર વચ્ચેના નિયમો અને શરતો અનુસાર બદલાઈ શકે છે.
ડીમેટ એકાઉન્ટ શું છે?
ઓનલાઈન ટ્રેડિંગ દરમિયાન, શેર ખરીદવામાં આવે છે અને ડીમેટ ખાતામાં રાખવામાં આવે છે, જેનાથી વપરાશકર્તાઓ માટે સરળ ટ્રેડિંગ સુવિધાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે. ડીમેટ એકાઉન્ટ શેર, સરકારી સિક્યોરિટીઝ, એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ ફંડ્સ, બોન્ડ્સ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સમાં વ્યક્તિ દ્વારા કરવામાં આવેલા તમામ રોકાણોને એક જગ્યાએ રાખે છે. ડીમેટે ભારતીય શેર ટ્રેડિંગ માર્કેટની ડિજિટાઈઝેશન પ્રક્રિયા અને સેબી દ્વારા બહેતર શાસનને સક્ષમ કર્યું.
રોકાણકારો માટે અનુકૂળ
વધુમાં, ડીમેટ એકાઉન્ટ સિક્યોરિટીઝને ઇલેક્ટ્રોનિક ફોર્મેટમાં સ્ટોર કરીને સ્ટોરેજ, ચોરી, નુકસાન અને ગેરરીતિના જોખમોને ઘટાડે છે. તે પ્રથમ વખત 1996 માં NSE દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. શરૂઆતમાં એકાઉન્ટ ખોલવાની પ્રક્રિયા મેન્યુઅલ હતી અને રોકાણકારોને તેને સક્રિય કરવામાં ઘણા દિવસો લાગ્યા હતા. આજે કોઈપણ વ્યક્તિ 5 મિનિટમાં ઓનલાઈન ડીમેટ ખાતું ખોલાવી શકે છે. એન્ડ-ટુ-એન્ડ ડિજિટલ પ્રક્રિયાએ ડીમેટને લોકપ્રિય બનાવવામાં ફાળો આપ્યો છે.
ડીમેટ ખાતાના લાભો
– શેરનું સીમલેસ અને ઝડપી ટ્રાન્સફર
– ડિજિટલ સ્વરૂપમાં સિક્યોરિટીઝના સુરક્ષિત સંગ્રહની સુવિધા આપે છે.
– સુરક્ષા પ્રમાણપત્રોની ચોરી, બનાવટી, ખોટ અને નુકસાનને દૂર કરે છે.
– વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓનું સરળ ટ્રેકિંગ.
– ઓલ-ટાઇમ એક્સેસ.
– લાભાર્થીઓને ઉમેરવાની મંજૂરી આપે છે.
