લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો બાદ વિવિધ રાજ્યોની સમીક્ષા બેઠકોમાં ભાજપના વર્તમાન સાંસદો અને ધારાસભ્યો વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવવામાં આવ્યો છે. પ્રતિકૂળ પરિણામો માટે સંગઠનાત્મક પદ્ધતિઓ, મંત્રીઓની વર્તણૂક અને ટિકિટ વિતરણને પણ કારણભૂત ગણાવ્યું છે. અન્ય પક્ષોના નેતાઓને વધુ પ્રાધાન્ય આપવાના કારણે મૂળ સંવર્ગમાં પણ અસંતોષ વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં પાર્ટીની અંદર મોટા ફેરફારો માટે દબાણ વધવા લાગ્યું છે.
છેલ્લી બે લોકસભા ચૂંટણીમાં પોતાના દમ પર સ્પષ્ટ બહુમતી મેળવનાર ભાજપે આ વખતે સાથી પક્ષોની મદદથી બહુમતીના આંકડા સુધી પહોંચવું પડ્યું હતું. ભાજપનું પોતાનું પ્રદર્શન નબળું હતું અને તેની બેઠકોમાં 63 બેઠકોનો ઘટાડો થયો હતો. સૌથી મોટો ફટકો ઉત્તર પ્રદેશમાં લાગ્યો હતો, જ્યાં તેની બેઠકો અને મતોમાં ભારે ઘટાડો થયો છે. ભાજપનો મત ગત ચૂંટણીમાં 49.98 ટકાથી ઘટીને 41.37 ટકા થઈ ગયો છે, જ્યારે બેઠકો 62થી ઘટીને 33 થઈ ગઈ છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ઉત્તર પ્રદેશની સમીક્ષા બેઠકમાં પાર્ટીના ઘણા નેતાઓએ રાજ્યથી લઈને કેન્દ્ર સુધી ઘણી ખામીઓ દર્શાવી છે. તેમજ તાત્કાલીક અસરકારક પગલા ભરવા અનુરોધ કર્યો હતો.
મૂળ સંવર્ગની અવગણનાનો મામલો પ્રકાશમાં આવ્યો હતો
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર રાજ્યના એક અગ્રણી નેતાએ કહ્યું છે કે હારના કારણો સ્પષ્ટ છે. સમીક્ષામાં વધુ સમય બગાડવાને બદલે, જે ખામીઓ પ્રતિકૂળ અસરો ધરાવતી હતી તે હવે સુધારવી જોઈએ. 2027 માટે હવેથી કામદારોથી લઈને ટોચ સુધી ઘણું કામ કરવું પડશે. અન્ય પક્ષોના નેતાઓને પ્રાધાન્ય આપવામાં મૂળ કેડરની ઉપેક્ષા ન થાય તે પણ જોવાનું રહેશે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર પાર્ટીમાં એક વાત એ પણ સામે આવી રહી છે કે કેન્દ્ર સરકારમાં ઉત્તર પ્રદેશના 11 મંત્રીઓમાંથી માત્ર ત્રણ જ મૂળ કેડરના છે. સાથી પક્ષોના બે મંત્રી છે. બાકીના છ મૂળભૂત કેડરની બહારના છે. આવી સ્થિતિમાં રાજ્યમાં કામદારોમાં શિથિલતા હોય તે સ્વાભાવિક છે.
સૂત્રોનું એમ પણ કહેવું છે કે અત્યારે કાર્યકરોમાં શિથિલતા જોવા મળી રહી છે અને જો તેમના કોર સપોર્ટ ક્લાસને સામાજિક સમીકરણોમાં નહીં સંભાળવામાં આવે તો 2027ની વિધાનસભાની ચૂંટણી ખૂબ જ મુશ્કેલ બની શકે છે. ઉત્તર પ્રદેશની જેમ હરિયાણા, મહારાષ્ટ્ર અને રાજસ્થાનના સમીક્ષા અહેવાલો પણ ભાજપ માટે સારા નથી. ઉત્તર-પૂર્વમાં વિવિધ ઘટનાઓને યોગ્ય રીતે ઉકેલવામાં નિષ્ફળતાને કારણે ત્યાં પણ નુકસાન થયું છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં તૃણમૂલથી પીડિત કામદારોની ચિંતાના અભાવનો મામલો પણ સામે આવ્યો છે.
રાજ્યોમાં સરકારી સ્તરે પણ ફેરફાર શક્ય છે
એવા સંકેતો મળી રહ્યા છે કે તમામ રાજ્યોના સમીક્ષા અહેવાલો આવ્યા બાદ પાર્ટીમાં મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે. આ ફેરફારો માત્ર સંગઠન સ્તરે જ નહીં, પરંતુ રાજ્યોમાં સરકારી સ્તરે પણ થઈ શકે છે. પક્ષ અન્ય પક્ષો અથવા નોકરશાહીમાંથી આવતા નેતાઓ અંગે પણ સાવચેતી રાખી શકે છે. ખાસ કરીને, તે રાજ્યોમાં જ્યાં તે મજબૂત છે અને તેને ગઠબંધનની જરૂર પણ નથી. આપણે સામાજીક આધાર પર પણ આપણા સમર્થકોને કેળવવા પડશે. સૌથી મોટું કામ કાર્યકર્તાઓની નારાજગી દૂર કરવાનું રહેશે અને સંગઠન અને સરકારના સ્તરે તેમના મંતવ્યો સાંભળવા જોઈએ.
