વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોની સરકારે ગયા મહિને ભારત સાથેની વેપાર વાટાઘાટો પર “વિરામ” મૂક્યો હતો. કેનેડાએ ખુદ ભારતને આ અંગે વિનંતી કરી હતી. આ મંત્રણા એવા સમયે અટકી છે જ્યારે કેનેડાના પીએમ ટ્રુડો જી-20 સમિટ માટે નવી દિલ્હી આવવાના છે. કેનેડામાં ભારતના હાઈ કમિશનરે પણ આ વાતની પુષ્ટી કરી છે કે વાતચીત અટકાવી દેવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે ટ્રુડોની ટીમે આ પ્રતિબંધની પહેલ કરી છે.
બ્લૂમબર્ગના અહેવાલ મુજબ, કેનેડામાં ભારતના હાઈ કમિશનર સંજય કુમાર વર્માએ એક ઈમેલ નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “કેનેડિયન પક્ષે ભારત સાથે ઝડપથી આગળ વધતા વેપાર કરાર પર ચાલી રહેલી વાટાઘાટો પર ‘થોભો’ આપવાનું સૂચન કર્યું છે. જોકે મને ખાતરી નથી. ચોક્કસ કારણ જાણી શકાયું નથી, પરંતુ સંભવતઃ વાટાઘાટો પર ‘વિરામ’ હિતધારકો સાથે વધુ પરામર્શ માટે પરવાનગી આપશે.”
પીએમ ટ્રુડોની આગામી ભારત મુલાકાત વિશે માહિતી આપતાં એક સરકારી અધિકારીએ પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે વેપાર વાટાઘાટો લાંબી અને જટિલ પ્રક્રિયાઓ છે અને કેનેડાએ પરિસ્થિતિનો અભ્યાસ કરવા માટે વિરામ મૂક્યો છે. PM નરેન્દ્ર મોદી અને જસ્ટિન ટ્રુડો જર્મનીમાં 2022 ગ્રૂપ ઓફ સેવન સમિટ દરમિયાન મળ્યા હતા. કેનેડાના વેપાર પ્રધાન મેરી એનજીના કાર્યાલયે પણ આ અંગે વધુ માહિતી આપી નથી.
મે મહિનામાં, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે ઓટાવાની મુલાકાત લીધી હતી અને બંને પક્ષે ઉચ્ચ આશાઓ વ્યક્ત કરી હતી. એનજીએ કહ્યું કે તેઓ પ્રારંભિક-પ્રગતિ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાની નજીક આવી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે તે પ્રારંભિક સોદો હશે જે અર્થતંત્ર-વ્યાપી કરારને બદલે ચોક્કસ ઉદ્યોગો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. “તે ઘણા વર્ષો લેશે નહીં,” તેણે તે સમયે કહ્યું.
કેનેડાએ એક દાયકાથી ભારત સાથે તૂટક તૂટક વેપાર વાટાઘાટો કરી છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં ટ્રુડોની સરકારે ચીનથી દૂર તેની અર્થવ્યવસ્થામાં વિવિધતા લાવવાના પ્રયાસો ઝડપી કર્યા છે. ભારત સાથેનો વેપાર સોદો એ વ્યાપક ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચનાનો એક ભાગ છે.
ટ્રુડોના દેશ કેનેડામાં મોટી સંખ્યામાં ભારતીય સમુદાય છે. તેમાં ભારતની બહાર સૌથી વધુ શીખ વસ્તીનો પણ સમાવેશ થાય છે, અને તેમની સરકારને ધાર્મિક લઘુમતીઓના માનવ અધિકારોને માન આપતા ભારત પર નિર્ભર વેપાર સોદો કરવા હાકલ કરે છે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આ વર્ષે G-20 ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યા છે અને ટ્રુડોના ઘણા પ્રધાનો ભારતમાં તેમના સમકક્ષો સાથે ઘણી બેઠકો કરી ચૂક્યા છે.
