રશિયા અને ભારતના સંબંધો ઘણા જૂના છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં રશિયાથી ક્રૂડ ઓઈલની આયાતમાં ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. આના જુદા જુદા કારણો છે. સપ્ટેમ્બરની સરખામણીમાં ઓક્ટોબરમાં રશિયાથી તેલની આયાત ઘટી છે અને સાઉદી અરેબિયામાંથી તેલનો પુરવઠો વધ્યો છે. ભારત વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ આયાત કરનાર દેશ છે. ગયા વર્ષે યુક્રેન પર થયેલા હુમલા બાદ કેટલાક પશ્ચિમી દેશો રશિયા દ્વારા વેચાતા તેલ પર નિર્ભર છે. ભારતીય રિફાઇનર્સે છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં રશિયા પાસેથી ઓછી તેલની આયાત કરી છે.
ઇરાક અને સાઉદી અરેબિયા મોટા તેલ નિકાસકારો છે
Kpler ડેટા અનુસાર, સાઉદી અરેબિયાથી તેલની આયાત વધી છે. સપ્ટેમ્બર મહિનામાં રશિયા પ્રથમ સ્થાને રહ્યું પરંતુ 35 ટકા તેલ ત્યાંથી આવ્યું. આ પછી તેલ નિકાસ કરનારા દેશોમાં ઈરાક અને સાઉદી અરેબિયા નંબર વન છે. આ હોવા છતાં, રશિયામાંથી આયાત પહેલાની સરખામણીમાં ઘટી છે. ખરેખર, રિલાયન્સ સૌથી વધુ તેલ રશિયાથી આયાત કરે છે. પરંતુ ઓક્ટોબરમાં રિલાયન્સની જામગર રિફાઈનરી મેઈન્ટેનન્સના કારણે થોડા દિવસ બંધ રહી હતી.
ઓક્ટોબરમાં આયાત 4 ટકાથી વધુ ઘટી છે
આવી સ્થિતિમાં, સપ્ટેમ્બરની સરખામણીએ ઓક્ટોબરમાં ભારતની રશિયાથી ક્રૂડ ઓઇલની આયાત 4 ટકાથી વધુ ઘટી છે. Kpler ડેટા અનુસાર, ભારતે ઓક્ટોબરમાં રશિયા પાસેથી 1.55 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ (BPD) ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરી હતી. જે સપ્ટેમ્બરમાં 1.62 મિલિયન bpd કરતાં ઓછું છે. ભારતની ક્રૂડ ઓઈલની આયાતમાં રશિયાનો ફાળો એક તૃતીયાંશથી વધુ છે.
આયાતમાં ઘટાડાનું બીજું કારણ
ઓક્ટોબરમાં આયાતમાં ઘટાડાનું બીજું કારણ રશિયા દ્વારા આપવામાં આવેલ રિબેટમાં ઘટાડો હોવાનું પણ માનવામાં આવે છે. મોંઘા તેલ ખરીદવાને કારણે તેલ કંપનીઓના નફામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. જેના કારણે ઓઈલ કંપનીઓ રશિયા સિવાય સાઉદી અરેબિયા પાસેથી ઓઈલ ખરીદવા પર ધ્યાન આપી રહી છે. રશિયન તેલની કિંમત પશ્ચિમી દેશો દ્વારા લાદવામાં આવેલી બેરલ દીઠ $60ની મર્યાદાને વટાવી ગઈ છે. જેના કારણે ખરીદદારોને પેમેન્ટ કરવામાં મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે.
રશિયા પાસેથી આયાત ઘટ્યા બાદ ભારતે ઓક્ટોબરમાં સાઉદી અરેબિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઈલની ખરીદી અગાઉના મહિનામાં 5,23,000 બેરલ પ્રતિ દિવસથી વધારીને 9,24,000 બેરલ પ્રતિ દિવસ કરી છે. યુક્રેન યુદ્ધ બાદ ભારતની રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઈલની આયાત સતત વધી રહી છે. તમને જણાવી દઈએ કે દેશની ઓઈલ આયાત ઓક્ટોબરમાં 4.56 મિલિયન bpd પર પહોંચી ગઈ છે.
