ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ જૂનમાં પેલેસ્ટાઈનના રાષ્ટ્રપતિને બેઈજિંગમાં મળ્યા હતા અને ઈઝરાયેલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુને ચીનની સત્તાવાર મુલાકાત માટે આમંત્રણ આપ્યું હતું. નેતન્યાહુએ આમંત્રણ સ્વીકાર્યું અને ચીન પશ્ચિમ એશિયામાં મોટી ભૂમિકા ભજવવા માટે તેના માર્ગ પર હતું. જો કે, ઑક્ટોબર 7 ના રોજ, હમાસે ઇઝરાયેલ પર હુમલો કર્યો, જેણે ચીનના પ્રયત્નોને ફટકો આપ્યો.
ઇઝરાયેલ પર હમાસના હુમલા બાદ આ મહિનાના અંતમાં નેતન્યાહુની ચીન મુલાકાતને લઈને અનિશ્ચિતતા ઉભી થઈ છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ઈઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધને લઈને ચીનની તટસ્થતાથી ઈઝરાયેલ નિરાશ છે, પરંતુ આરબ દેશો સાથે ગાઢ સંબંધો બાંધીને ચીનને લાંબા ગાળે ફાયદો થઈ શકે છે.
ચીનની રેનમિન યુનિવર્સિટીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોના પ્રોફેસર શી યિનહોંગે કહ્યું, ‘યુદ્ધને કારણે ચીનની પશ્ચિમ એશિયા યોજના જો થોડા સમય માટે જ ખોરવાઈ ગઈ છે. ઈઝરાયેલનું કટ્ટર સમર્થક અમેરિકા પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે સામેલ છે. ચીનનું કોણ સાંભળશે?
મધ્ય પૂર્વમાં ચીનના રાજદૂત ઝાઈ જુને ગયા અઠવાડિયે પેલેસ્ટિનિયન અને ઇજિપ્તના અધિકારીઓ સાથે ફોન દ્વારા વાત કરી હતી અને પેલેસ્ટિનિયન લોકો માટે તાત્કાલિક યુદ્ધવિરામ અને માનવતાવાદી સમર્થન માટે હાકલ કરી હતી. ઝાઈએ ઈઝરાયેલના અધિકારીઓને એમ પણ કહ્યું કે ચીન ‘પેલેસ્ટિનિયન મુદ્દામાં કોઈ સ્વાર્થ નથી, પરંતુ તે હંમેશા શાંતિ, ન્યાય અને ન્યાય માટે ઊભો રહ્યો છે.’
“ચીન શાંતિને પ્રોત્સાહન આપવા અને સંવાદને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય સાથે કામ કરવા તૈયાર છે,” તેમણે કહ્યું.
ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યીએ પેલેસ્ટાઈનને વધુ મજબૂત સમર્થન આપતાં કહ્યું કે ‘આ મામલાની જડ એ છે કે પેલેસ્ટિનિયન લોકો સાથે ન્યાય થયો નથી.’ વાંગે બ્રાઝિલના રાષ્ટ્રપતિના સલાહકાર સાથેની વાતચીત દરમિયાન કહ્યું, “આ સંઘર્ષ ફરી એકવાર સાબિત કરે છે કે પેલેસ્ટાઈન મુદ્દાને ઉકેલવાનો માર્ગ શક્ય તેટલી વહેલી તકે સાચી શાંતિ વાટાઘાટો ફરી શરૂ કરવામાં અને પેલેસ્ટિનિયન રાષ્ટ્રના કાયદેસરના અધિકારોને સંપૂર્ણ રીતે પૂર્ણ કરવામાં આવેલું છે.” અનુભૂતિ ચીન લાંબા સમયથી દ્વિ-રાજ્ય ઉકેલની હિમાયત કરી રહ્યું છે, જેમાં પેલેસ્ટાઈનના સ્વતંત્ર રાજ્યની રચના માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
