તાજેતરમાં, પાકિસ્તાનમાં અમેરિકી રાજદૂત ડોનાલ્ડ બ્લૂમે દક્ષિણ-પશ્ચિમ પ્રાંત બલૂચિસ્તાનની રાજધાની ક્વેટાની મુલાકાત લીધી હતી. તેમની મુલાકાત દરમિયાન, બ્લૂમે પાકિસ્તાનની આતંકવાદ વિરોધી ક્ષમતાઓને મજબૂત કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલા તરીકે $4 મિલિયન અથવા પાકિસ્તાની રૂપિયા 114 કરોડના આર્થિક સહાય પેકેજની જાહેરાત કરી હતી.
આ ભંડોળ પાકિસ્તાનના પોલીસ દળો માટે તાલીમ અને અન્ય ક્ષમતા નિર્માણ પર ખર્ચવામાં આવશે. આ ઉપરાંત આ રકમનો ઉપયોગ 800 વધારાના લોકોને શિક્ષિત અને તાલીમ આપવા માટે પણ કરવામાં આવશે. ખરેખર, અમેરિકા આંતરિક અને સીમાપાર આતંકવાદનો સામનો કરવા, બલૂચિસ્તાનમાં તેની સ્થિતિને મજબૂત કરવા અને આ ક્ષેત્રમાં ચીનની હાજરીને નિયંત્રિત કરવા માટે નોંધપાત્ર પહેલ સાથે આ ક્ષેત્રમાં પુનરાગમન કરી રહ્યું છે.
ગયા મહિને અમેરિકી રાજદૂતે ગ્વાદરની મુલાકાત લીધી હતી અને તાજેતરમાં ફરીથી 20 નવેમ્બરે તેમણે ક્વેટાની મુલાકાત લીધી હતી અને પ્રાંતના મુખ્ય પ્રધાનને મળ્યા હતા. એ જ મુલાકાત દરમિયાન, અમેરિકી રાજદૂતે બલૂચિસ્તાનના વિકાસ માટે $4 મિલિયનની જાહેરાત કરી હતી. તેમની મુલાકાત પર બ્લૂમે કહ્યું કે બંને દેશો છેલ્લા કેટલાક સમયથી આતંકવાદનો સામનો કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે અને ભવિષ્યમાં પણ સહયોગ ચાલુ રહેશે.
અમેરિકા 15 વર્ષ પછી બલૂચિસ્તાન તરફ વળ્યું
તમને જણાવી દઈએ કે 15 વર્ષની અવગણના બાદ અમેરિકા ફરી ચીન અને તેના CPEC પ્રોજેક્ટને રોકવા માટે બલૂચિસ્તાનમાં કૂદી પડ્યું છે. બ્લૂમની બલૂચિસ્તાનની મુલાકાત દર્શાવે છે કે આ ક્ષેત્રમાં ચીનનો સામનો કરવા માટે અમેરિકાએ મહત્વપૂર્ણ ગ્વાદર બંદરમાં વધુ રસ લીધો છે. વાસ્તવમાં, ગ્વાદર બંદર સ્ટ્રેટ ઑફ હોર્મુઝના પ્રવેશદ્વાર પર હોવાથી વ્યૂહાત્મક અને વ્યવસાયિક દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ સારું સ્થાન છે. બીજી તરફ, તે ચાઇના-પાકિસ્તાન ઇકોનોમિક કોરિડોર (CPEC)નો પણ એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.
ગ્વાદર દ્વારા ચીન સુધી પહોંચ
બલૂચિસ્તાનમાં અમેરિકી રાજદૂતની મુલાકાત અને આર્થિક પેકેજની જાહેરાતને અમેરિકા દ્વારા ચીન સુધી પહોંચવાના પ્રયાસ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. આ ક્ષેત્રમાં અમેરિકાની રુચિ ઘટી ગઈ હતી પરંતુ CPEC લાગુ થયા બાદ પાકિસ્તાનમાં ખાસ કરીને બલૂચિસ્તાનમાં ચીનની શક્તિ ઘણી વધી ગઈ છે. તેથી ગ્વાદર પોર્ટ પર અમેરિકી રાજદૂતની મુલાકાતને અમેરિકા અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધોમાં ટર્નિંગ પોઈન્ટ માનવામાં આવી રહી છે.
ગ્વાદરનું શું મહત્વ છે?
અરબી સમુદ્ર પર સ્થિત ગ્વાદર બંદર ચીન-પાકિસ્તાન ઇકોનોમિક કોરિડોર (CPEC)નો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ અને સ્ટોપઓવર છે. તે ચીનની મહત્વાકાંક્ષી બેલ્ટ એન્ડ રોડ પહેલના મોટા પ્રોજેક્ટનો એક ભાગ છે. ગ્વાદર પોર્ટ હોર્મુઝ સ્ટ્રેટના મુખ પર આવેલું છે અને વેપારથી લઈને ભૌગોલિક અને વ્યૂહાત્મક દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અહીં પાકિસ્તાન, ચીન અને અમેરિકાને અમર્યાદિત શક્યતાઓ દેખાઈ રહી છે.
વિશ્વ તેને એક ઊંડા દરિયાઈ બંદર તરીકે પણ જુએ છે, જે પાકિસ્તાને 2007માં ખોલ્યું હતું પરંતુ ગ્વાદરનો વિકાસ એ હકીકતને કારણે ધીમો પડી ગયો છે કે અહીંના યુવાનો પાસે ઘણા કૌશલ્યો અને શૈક્ષણિક વિકલ્પો અને કારકિર્દીની સંભાવનાઓ નથી. કરાચીમાં યુએસ કોન્સ્યુલેટ અને ગ્રામીણ કોમ્યુનિટી ડેવલપમેન્ટ કાઉન્સિલ હવે સંયુક્ત રીતે ઇંગ્લિશ એક્સેસ માઇક્રોસ્કોલરશિપ પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો છે.
માઇક્રોસ્કોલરશિપ પ્રોગ્રામ શું છે
આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ ગ્વાદરના 48 ગરીબ પરંતુ પ્રતિભાશાળી બાળકો કે જેઓ મિડલ સ્કૂલ લેવલના વિદ્યાર્થીઓ છે તેઓ અમેરિકામાં ક્લાસરૂમનો અનુભવ કરી શકશે. એક સામાજિક કાર્યકરના જણાવ્યા અનુસાર, યુએસ સ્થાનિક સમુદાયને વધુ શક્તિ આપવા અને આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા શાળાના વિકાસમાં મદદ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. વધુમાં, રાજદૂત બ્લોમની ગ્વાદરની મુલાકાત ક્વેટામાં એક મોટી જાહેરાતને અનુસરે છે.
બલૂચિસ્તાનમાં ચાર મોરચે યુદ્ધ થઈ શકે છે
કેટલાક વ્યૂહાત્મક વિશ્લેષકો માને છે કે એક તરફ આ પ્રદેશમાં અમેરિકાના પ્રવેશથી બલૂચ બળવાખોરો અને અલગતાવાદીઓનું બળવો વધશે અને બીજી તરફ બલૂચિસ્તાનમાં ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેના પ્રોક્સી વોરના કારણે તાલિબાન સામે શૂન્યતા સર્જાશે. જો કે, ગ્વાદર એક ઉત્કૃષ્ટ સ્થાન પર છે અને તેના ભૌગોલિક-વ્યૂહાત્મક સ્થાન અને દરિયાઈ બંદરને કારણે તેની ઘણી સંભાવનાઓ છે.
ગ્વાદરના વિકાસમાં ચીન પહેલેથી જ વ્યસ્ત હોવાથી હવે અમેરિકાએ પણ એન્ટ્રી લીધી છે. આવી સ્થિતિમાં આ વિસ્તાર આર્થિક હબ બનીને ભવિષ્ય ઘડવામાં મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે. જો કે, આ વ્યાપારી અને વ્યૂહાત્મક યુદ્ધમાં તે ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર યુદ્ધનો અખાડો પણ બની શકે છે.
