28મી ડિસેમ્બરે દેશના જાણીતા ઉદ્યોગપતિ રતન ટાટાનો જન્મદિવસ છે. ટાટા ગ્રુપને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જનાર રતન ટાટા 86 વર્ષના થશે. ટાટા કંપનીની વાર્તા રતન ટાટા વિના અધૂરી છે. રતન ટાટાએ પોતાનું આખું જીવન ટાટાને મોટા બનાવવામાં ખર્ચી નાખ્યું. આજે વાર્તા એ કંપની વિશે છે જ્યાંથી રતન ટાટાએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી.
જ્યારે પણ રતન ટાટા વિશે વાત કરવામાં આવે છે ત્યારે ટાટા સ્ટીલની ચર્ચા થાય છે. રતન ટાટાએ તેમની કારકિર્દી ટાટા સ્ટીલના જમશેદપુર પ્લાન્ટમાં શરૂ કરી હતી. તેમણે ટાટા સ્ટીલમાં તાલીમાર્થીથી લઈને ટાટા ગ્રુપના ચેરમેન સુધીની સફર કરી. તે ટાટા સ્ટીલમાં મજૂર તરીકે કામ કરતો હતો. ત્યાં કામ કરતી વખતે તેણે જાણ્યું કે કંપનીનું સંચાલન કરવા માટે તેના દરેક કાર્યને જાણવું જરૂરી છે. આ કંપની હંમેશા તેમના હૃદયની નજીક રહી છે. જોકે, એ પણ સાચું છે કે ટાટા સ્ટીલની જેટલી ચર્ચા ટાટા મોટર્સ કે ટીસીએસની નથી. તે ભલે પ્રસિદ્ધિમાં ન હોય, પરંતુ તે દેશની મોટી સ્ટીલ કંપનીઓમાંની એક છે. વર્ષ 1907માં શરૂ થયેલી આ કંપની રતન ટાટા કરતા 30 વર્ષ જૂની છે. ગુલામ ભારતમાંથી આઝાદીની સવાર જોનાર આ કંપનીએ ઘણા ઉતાર-ચઢાવનો સામનો કર્યો છે. આજે આ કંપની ટાટા માટે ‘રતન’થી ઓછી નથી.
એક સમય એવો આવ્યો જ્યારે ટાટા સ્ટીલ પાસે તેના કર્મચારીઓને પગાર આપવાના પૈસા પણ નહોતા. તે 1924નો સમય હતો, જ્યારે ટાટા સ્ટીલની હાલત ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ હતી. ટાટા ગ્રુપની કમાન તે સમયે સર દોરાબજી ટાટાના હાથમાં હતી. કંપનીને કેવી રીતે બચાવવી તેની ચર્ચા ચાલુ રહી. સર દોરાબજી ટાટાને આ નાણાકીય કટોકટીમાંથી કેવી રીતે બહાર નીકળવું તેની કોઈ જ ખબર નહોતી.
સર દોરાબજી ટાટાના પત્ની લેડી મહેરબાઈએ તેમના ઘરેણાં આગળ મૂક્યા અને તેમને ગીરો મૂકીને કંપની બચાવવાની સલાહ આપી. મહેરબાઈ પાસે 245.35 કેરેટના જ્યુબિલી હીરાનો નેકલેસ હતો, જે કોહિનૂર કરતા બમણા કદનો હતો, જે લંડનના વેપારીઓ પાસેથી ખરીદ્યો હતો. 1900ના દાયકામાં તેની કિંમત આશરે £100,000 હતી. તેણે પોતાનો અમૂલ્ય હાર ઉતારીને કંપનીને બચાવવાનું નક્કી કર્યું. તેમની મદદથી ટાટા સ્ટીલ નાણાકીય મુશ્કેલીઓમાંથી બહાર આવી.
દેશની અગ્રણી સ્ટીલ કંપની ટાટા સ્ટીલ ખૂબ જ સમાચારોમાં છે. તેમાં અન્ય સબસિડિયરી કંપનીઓનું મર્જર થઈ રહ્યું છે. તે જ સમયે, ટાટા ગ્રૂપની અન્ય કંપનીઓની તુલનામાં ટાટા સ્ટીલના શેર ખૂબ સસ્તા છે. હાલમાં ટાટા સ્ટીલના શેર રૂ. 135.30ના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે.
