ઇઝરાયેલ પર હમાસના આતંકવાદી હુમલામાં 1,200 લોકો માર્યા ગયા છે અને જવાબી કાર્યવાહીમાં મોટી સંખ્યામાં પેલેસ્ટિનિયનો પણ માર્યા ગયા છે. દાયકાઓ પછી, જ્યારે ઇઝરાયેલ પર આટલો મોટો હુમલો થયો, ત્યારે દરેક વ્યક્તિ એ ઇતિહાસ જાણવા માંગે છે કે આ સંઘર્ષનું કારણ શું છે. હકીકતમાં, યહૂદીઓનો ઇતિહાસ સંઘર્ષથી ભરેલો રહ્યો છે. યહુદી ધર્મના સ્થાપક હઝરત મૂસાને પણ ઇજિપ્તમાં થયેલા ભયંકર અત્યાચારોને કારણે પૂર્વે છઠ્ઠી સદીમાં ભાગવું પડ્યું હતું અને તેઓ તેમના સમગ્ર સમુદાય સાથે ઇઝરાયલ આવ્યા હતા, જે તેમની પવિત્ર ભૂમિ ગણાય છે. એટલું જ નહીં, આ પછી 70 ઈસવીસનમાં રોમન સામ્રાજ્યના અત્યાચારોને કારણે યહૂદી સમુદાયને બીજી વખત ભાગવું પડ્યું અને તેઓ ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાઈ ગયા.
આ તે સમય હતો જ્યારે યહૂદીઓ ભારત, રશિયા, જર્મની અને બ્રિટન જેવા વિશ્વના ઘણા દેશોમાં સ્થાયી થયા હતા. પરંતુ આ પછી પણ યહૂદી સમુદાયને દરેક જગ્યાએ ભેદભાવનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આવો જ અત્યાચાર જર્મનીમાં થયો હતો, જ્યારે ત્યાં હિટલરનું શાસન આવ્યું હતું. ભલે હિટલરે ધર્મના આધારે અત્યાચાર ન કર્યો, પણ તે આર્ય જાતિની પવિત્રતામાં માનતો હતો. યહૂદીઓ પણ તેનો શિકાર બન્યા, જેમને તે બિન-આર્ય ગણતા હતા. હિટલરના શાસન દરમિયાન વિશ્વના સૌથી બુદ્ધિશાળી માણસ ગણાતા આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન પણ જર્મનીમાં રહેતા હતા. ત્યાં જ તેમણે તેમની પ્રખ્યાત ‘થિયરી ઓફ રિલેટિવિટી’ આપી.
આઈન્સ્ટાઈનની આ થિયરી ભૌતિકશાસ્ત્રની દુનિયામાં નવા આયામો ખોલનારી ગણાતી હોવા છતાં, હિટલરની તેના પર ખરાબ નજર હતી. એટલું જ નહીં, હિટલરે પોતાના જ્ઞાનને યહૂદી સિદ્ધાંત ગણાવ્યો હતો અને પુસ્તકો સળગાવવા સહિત અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ સિવાય 100 થી વધુ વૈજ્ઞાનિકોની કૃતિઓ પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી જેથી કરીને આઈન્સ્ટાઈનની ટીકા થઈ શકે. જો કે, આનાથી આઈન્સ્ટાઈનની હિંમત ઓછી ન થઈ અને તેણે હિટલરને એમ કહીને ટોણો માર્યો કે સાપેક્ષતાના સિદ્ધાંતને નકારવા માટે 100 વૈજ્ઞાનિકો નહીં પરંતુ એક સાચી હકીકત પૂરતી છે.
આઈન્સ્ટાઈનને ફાંસી આપવાની તૈયારી હતી, જર્મન સરકારે શું કહ્યું?
જો કે, પરિસ્થિતિ એવી બની કે જર્મનીમાં યહૂદીઓ પર અત્યાચાર વધી ગયા અને આખરે 1932માં આઈન્સ્ટાઈને દેશ છોડી દીધો. તેનો જીવ જોખમમાં હતો અને તે અમેરિકા પહોંચી ગયો. તેના માટે કેટલું મોટું જોખમ હતું તે એ હકીકત પરથી સમજી શકાય છે કે આઈન્સ્ટાઈન નાસી છૂટ્યા પછી તેની તસવીર નાઝી મેગેઝિનમાં પ્રકાશિત થઈ હતી. તેની સાથે કેપ્શનમાં લખ્યું હતું કે- ફાંસી હજુ સુધી મળી નથી. એવું કહેવાય છે કે હિટલરના શાસન દરમિયાન તેના માથા પર બક્ષિસ પણ જાહેર કરવામાં આવી હતી. વિશ્વના સૌથી બુદ્ધિશાળી માણસ સાથે પણ આવી માર્મિક ઘટના ઇતિહાસમાં મહત્વ ધરાવે છે અને દર્શાવે છે કે ધાર્મિક અને વંશીય કટ્ટરતા કેટલી ખતરનાક હોઈ શકે છે.
કેવી રીતે ન્યુ જર્સી ભૌતિકશાસ્ત્રનું મક્કા બન્યું
જર્મનીમાંથી ભાગી ગયેલા આઈન્સ્ટાઈને અમેરિકાના ન્યુ જર્સીમાં આશરો લીધો હતો. તેમના કારણે, આ સ્થળ ભૌતિકશાસ્ત્રના મક્કા તરીકે જાણીતું બન્યું. એટલું જ નહીં, તે સમયગાળાના અખબારોમાં એવું પણ પ્રકાશિત થયું હતું કે ભૌતિકશાસ્ત્રના પોપ જર્મની છોડીને ન્યુ જર્સીમાં સ્થાયી થયા હતા, જે નવું વેટિકન બન્યું છે.
