નિંદ્રામાં નવજાત બાળકનું આકસ્મિક મૃત્યુ માતાપિતા માટે કોઈ મોટા આઘાતથી ઓછું નથી. ઊંઘમાં નવજાતનું મૃત્યુ અચાનક શિશુ મૃત્યુ સિન્ડ્રોમ કહેવાય છે. સામાન્ય રીતે આવા અકસ્માતો એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના તંદુરસ્ત બાળકોમાં જોવા મળે છે. ઊંઘમાં નવજાતનું અચાનક મૃત્યુ એટલે કે SIDS ને તબીબી પરિભાષામાં ક્રીબ ડેથ પણ કહેવાય છે. જો કે આવા મોતના ચોક્કસ કારણો હજુ સુધી જાણવા મળ્યા નથી.
અભ્યાસ મુજબ, સડન ઇન્ફેન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમની સમસ્યા બાળકના મગજને કારણે ઉદભવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે, નવજાત શિશુના મગજનો એક ભાગ ઊંઘમાં શ્વાસ અને ઉત્તેજનાને નિયંત્રિત કરે છે, જેના કારણે ક્યારેક નવજાતનું અચાનક મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે.
સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમના કારણો-
મગજની ખામી-
કેટલીકવાર કેટલાક નવજાત શિશુઓ જન્મથી જ આવી સમસ્યાઓ સાથે જન્મે છે, જે તેમનામાં સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમનું જોખમ વધારે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ક્યારેક નવજાત બાળકના મગજનો ચોક્કસ ભાગ ઊંઘ દરમિયાન અને ઊંઘમાંથી જાગવા દરમિયાન શ્વાસને નિયંત્રિત કરવા માટે પૂરતો પરિપક્વ નથી.
ઓછું જન્મ વજન
અકાળ જન્મને કારણે બાળકનું મગજ સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત નથી. જેના કારણે બાળકના શ્વાસ અને હૃદયના ધબકારા પર કોઈ નિયંત્રણ નથી.
શ્વસન ચેપ –
આવા ઘણા નવજાત શિશુઓ જોવા મળ્યા હતા જેઓ સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા, તેમને થોડા સમય પહેલા શરદીની ફરિયાદ હતી, જેના કારણે તેમને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ વધી રહી હતી.
સૂવાની સ્થિતિ
પેટ કે બાજુ પર સૂવું. જે બાળકો આ સ્થિતિમાં સૂતા હોય છે તેઓને તેમની પીઠ પર સૂતા બાળકો કરતાં વધુ સમસ્યાઓ હોય છે. આ સિવાય માતા-પિતા અને પાલતુ પ્રાણીઓ સાથે એક જ પથારીમાં સૂવાથી ક્યારેક SIDSનું જોખમ વધી જાય છે.
જન્મના બીજા અને ચોથા મહિનામાં નવજાત શિશુમાં સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમનું જોખમ વધારે રહે છે.
જે બાળકોના માતા-પિતા નવજાત શિશુની નજીક ધૂમ્રપાન કરે છે, તેમનામાં સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે.
સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમથી કેવી રીતે બચવું?
એ ચિંતાનો વિષય છે કે સડન ઇન્ફન્ટ ડેથ સિન્ડ્રોમ માટે ડોક્ટરો પાસે હજુ સુધી કોઈ સફળ સારવાર નથી. માતા-પિતા માત્ર ઊંઘ દરમિયાન તેમના બાળકની સલામતીની કાળજી લઈને આ સિન્ડ્રોમને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. આ માટે, તેઓએ આ મહત્વપૂર્ણ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું પડશે જેમ કે-
બાળકને પેટ પર નહીં પણ પીઠ પર સૂવા માટે મૂકો.
એક વર્ષ સુધી બાળકની સ્થિતિનું ખાસ ધ્યાન રાખવું.
જો બાળક પારણામાં સૂઈ જાય તો તેની સાથે કોઈ રમકડું કે કપડું પારણામાં રાખવાની ભૂલ ન કરો.
